EN'ÂM-159

Bismillâhirrahmânirrahîm

إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُواْ دِينَهُمْ وَكَانُواْ شِيَعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَفْعَلُونَ

İnnellezîne ferrakû dînehum ve kânû şiyean leste minhum fî şey’in, innemâ emruhum ilâllâhi summe yunebbiuhum bimâ kânû yef’alûn(yef’alûne).

AÇIKLAMA

Bismillâhirrahmânirrahîm

Allahû Tealâ burada aslında bir tek dîn olduğunu, insanların, o dîni ayırdığını ve gruplara ayrıldıklarını söylüyor. Son derece önemli bir konu; bir küçücük kelime farklılığı birçok şeyi yanlış algılamamıza sebebiyet verebilir. Birden fazla dîn hiç olmadı. Allahû Tealâ "onlar" de-yince hristiyanları da, musevileri de kastediyor, "onların dînlerini" deyince sanki hristiyanlık ayrıymış, yahudilik ayrıymış gibi, yani Allahû Tealâ'nın Hz. Musa'ya verdikleri ayrıymış, Hz. İsa'ya verdikleri ayrıymış gibi bir sonuçla karşılaşılıyor. Ancak öyle değildir.

Hz. Musa ve ona bağlı olanların da hepsi, herşeyleriyle Allah'a teslim oldular. Hz. İsa ve Hz. İsa'ya bağlı olanlar da ruhlarını, vechlerini, nefslerini, iradelerini Allah'a teslim ettiler. Aynı şeyleri, aynı standartlarda, aynı şeriatle yaşadılar. Daha sonra gelen Peygamber Efendimiz (S.A.V) de sahâbesiyle beraber aynı şeyleri, aynı standartlarda, aynı şeriatle yaşadı.

(Allah) dînde, onunla Hz. Nuh'a vasiyet ettiği (farz kıldığı) şeyi (şeriati); “Dîni ikame edin (ayakta, hayatta tutun) ve onda (dînde) fırkalara ayrılmayın.” diye Hz. İbrâhîm'e, Hz. Musa'ya ve Hz. İsa'ya vasiyet ettiğimiz şeyi Sana da vahyederek, size de şeriat kıldı. Senin onları, kendisine çağırdığın şey (Allah'a ulaşmayı dileme) müşriklere zor geldi. Allah, dilediğini Kendisine seçer ve O'na yöneleni, Kendisine ulaştırır (ruhunu hayatta iken Kendisine ulaştırır).

Allahû Tealâ bu âyet-i kerimede, bir defa daha açık ve kesin bir şekilde anlatıyor. Bu açıdan âyet son derece önemlidir. İnsanların ayrı ayrı gruplar oluşturduğunu, dîni parça, parça, ayırdıklarını, tefrik ettiklerini ve fırkalara ayrıldıklarını ifade ediyor. (Tefrik etmek, fırkalara, parçalara ayırmak istikametinde kullanılıyor, fırka kelimesi de, tefrik kelimesi de, ferrekû kelimesi de aynı kökten gelmektedir).

Öyleyse bir tek dîni insanlar kendilerine göre farklı şekillere sokmuşlardır. Bunu yapanlar ne yazık ki her devirde, insanların çoğudur. Hz. Âdem zamanında da, Hz. Âdem'in oğullarından, torunlarından, torunlarının torunlarından büyük kısmı gene Allah'ın yolunda değillerdi. Hz. Âdem'in ve ona tâbî olan evlâtlarının, torunlarının, bütün dileklerine, temennilerine, hatta ısrarlarına rağmen onların çoğu Allah'ın yoluna girmediler. Allah'ın tek dînini yaşamadılar. Âdem (A.S)'dan bu tarafa kâinatın hiçbir noktasında, hiçbir millet resûlsüz olmamıştır. Kıyâmete kadar da aynı şey olacaktır. Bütün kavimlerde, şu anda yaşadıkları gibi Allah'ın resûlleri yaşayacaktır. Her kavmin içinde, onların kendi dînlerinin içinde, ama o dînin aslını, tek dîni yani Allah'a teslim olmayı yaşayan, kendilerine tâbî olanlara, da Allah'a teslim olmayı yaşatan resûller hep var olacaktır.